Πολιτικά συμπεράσματα από τις εκλογές

 ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟ ΜΕ ΚΡΙΣΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Τα αποτελέσματα του πρώτου και του δεύτερου γύρου των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών αποτυπώνουν την αλλαγή της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής δυναμικής στην Ελλάδα.

ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΚΚΕ

Το ΠΑΣΟΚ επιβεβαίωσε την πολιτική και εκλογική υπεροχή του έναντι της ΝΔ. Οι περισσότεροι αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η εκλογική ψαλίδα που χωρίζει το πρώτο ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ, με βάση τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2009, έχει κλείσει κατά το ήμισυ σε διάστημα 13 μηνών. Το προβάδισμα δεν είναι πλέον μεταξύ 10-11 μονάδων αλλά μεταξύ 4-5 μονάδων.
Η κυβερνητική παράταξη χάνει ψηφοφόρους με ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι η ΝΔ, εξαιτίας της μεγάλης εκλογικής, πολιτικής φθοράς της εξουσίας σε συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Εκτός από την εκλογική υπεροχή, το ΠΑΣΟΚ έχει μεγαλύτερες εφεδρείες από τη ΝΔ και είναι περισσότερο πολυσυλλεκτικό.
Κέρδισε περισσότερους δήμους απ’ ό,τι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και έχει στη διάθεσή του μία «συμμαχία των προθύμων» που συμπεριλαμβάνει τον κ. Καρατζαφέρη και τον ΛΑΟΣ, τον κ. Κουβέλη και τη Δημοκρατική Αριστερά, την κ. Μπακογιάννη και το υπό δημιουργία κόμμα της.
Η ΝΔ έδωσε απόλυτη προτεραιότητα στην αντιμνημονιακή στρατηγική και στη συσπείρωση των δυνάμεών της, για να περιορίσει στο μέτρο του δυνατού τους κλυδωνισμούς που προκαλούν η μεγάλη εκλογική ήττα του 2009 και η αποσταθεροποίηση της πολυσυζητημένης κεντροδεξιάς πολυκατοικίας. Ο κ. Σαμαράς πέτυχε να συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεων της ΝΔ, να καλύψει τη μισή τουλάχιστον εκλογική διαφορά που χωρίζει τη ΝΔ από το ΠΑΣΟΚ και να αναδειχθεί σε απόλυτο κυρίαρχο του παιχνιδιού στον κομματικό του χώρο. Πρόκειται για σημαντικές επιτυχίες, που, όμως, δεν δεσμεύουν τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις. Η ΝΔ συνεχίζει να παρουσιάζει μια αρκετά προβληματική εικόνα και στερείται εφεδρειών ιδιαίτερα στο λεγόμενο μεσαίο χώρο.
Μεγάλος νικητής της αναμέτρησης των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών είναι το ΚΚΕ, που επένδυσε με επιτυχία στη λεγόμενη ανυπακοή, που συμπεριλαμβάνει τη δυναμική αμφισβήτηση της πολιτικής του μνημονίου.

Οι πρόθυμοι

Η αναμέτρηση ανέδειξε πολιτικές δυνάμεις που στηρίζουν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ορισμένες κυβερνητικές επιλογές και θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στον κ. Παπανδρέου. Ο ΛΑΟΣ του κ. Καρατζαφέρη έκανε τη διαφορά στις Περιφέρειες Αττικής και Πελοποννήσου, διευκολύνοντας το ΠΑΣΟΚ να επιτύχει τους στόχους του και να κερδίσει τη μάχη των εντυπώσεων. Σε άλλες Περιφέρειες ο κ. Καρατζαφέρης και ο ΛΑΟΣ στάθηκαν στο πλευρό των υποψηφίων της ΝΔ, κάνοντας σε αρκετές περιπτώσεις τη διαφορά.
Ανάλογη τακτική αναμένεται να ακολουθήσει η κ. Μπακογιάννη με το πολιτικό κόμμα που θα ιδρύσει στο τέλος της εβδομάδας. Τη στήριξη της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ επιδιώκει και ο κ. Κουβέλης με τη Δημοκρατική Αριστερά, που έφυγε από τον Συνασπισμό σε αναζήτηση κυβερνητικού ρόλου. Καρατζαφέρης, Κουβέλης, Μπακογιάννη αναδεικνύονται σε σημαντικές εφεδρείες της κυβέρνησης Παπανδρέου, η οποία έχει να αντιμετωπίσει τις πολιτικές συνέπειες της προγραμματισμένης σκλήρυνσης της οικονομικής πολιτικής της.

Διπλή κρίση

Η εκλογική υπεροχή, έστω ψαλιδισμένη, του ΠΑΣΟΚ έναντι της ΝΔ και η ύπαρξη πολιτικών δυνάμεων που θέλουν να στηρίξουν την κυβερνητική πολιτική με αντάλλαγμα τη συμμετοχή τους στην εξουσία θα προσδιόριζαν τις πολιτικές εξελίξεις για μεγάλο χρονικό διάστημα σε συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής ομαλότητας. Το πολιτικό σύστημα, όμως, είναι αποσταθεροποιημένο εξαιτίας των διαστάσεων που έχει πάρει η οικονομική και κοινωνική κρίση, γεγονός που οδήγησε και στο ποσοστό-ρεκόρ της αποχής. Το πολιτικό σύστημα συγκλονίζει διπλή κρίση αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι έστειλαν, με τις επιλογές τους ή την αποχή τους, μήνυμα βαθιάς λαϊκής δυσαρέσκειας προς την κυβέρνηση Παπανδρέου. Σε αυτήν τουλάχιστον τη φάση ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του είναι αποφασισμένοι να το αγνοήσουν επιδεικτικά και να προχωρήσουν στη σκλήρυνση της εφαρμογής της πολιτικής του μνημονίου.