Νωρίτερα, ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας είχε δηλώσει και κάτι άλλο: η κρίση που έχει δημιουργηθεί, είπε, όσο θλιβερή κι αν είναι δίνει την ευκαιρία στην Ευρώπη να υψώσει το ανάστημά της. Πώς όμως;
Είναι αλήθεια πως χάρη στη μεσολάβηση του προεδρεύοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Γάλλου προέδρου, Νικολά Σαρκοζί, κατέστη δυνατή η υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας. Όπως είναι επίσης αλήθεια ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και η Ρωσία είδαν τον ρόλο αυτό ως απόλυτα φυσιολογικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά ενώ η ειρήνη καλά κρατεί, η ίδια η συμφωνία έχει γίνει ... κομμάτια: οι Γάλλοι και πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιστεύουν πως οι Ρώσοι δεν τήρησαν τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν. Και δεν είναι σαφές τι μπορεί να κάνει η Κοινότητα.Ο πρόεδρος Σαρκοζί εξόργισε κάποιους όταν άφησε να εννοηθεί πως αν είχε τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας, τα πράγματα θα ήταν πιο εύκολα. Θα ήταν άραγε έτσι;
Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση εκυβερνάτο σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκη της Λισαβόνας, θα υπήρχε όντως ένας ύπατος εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής με μεγαλύτερο προϋπολογισμό και προσωπικό για να φέρει σε πέρας την αποστολή του. Και ο αξιωματούχος αυτός μπορεί να μην έβλεπε με ενθουσιασμό τον κ. Σαρκοζί να μπαίνει στα δικά του χωράφια.
Αν κι αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να διευθετηθεί, γεγονός παραμένει πως ελάχιστα επηρεάζει μία θεμελιώδη αλήθεια της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης--την τεράστια δυσκολία που υπάρχει στην επίτευξη συμφωνίας σε ο,τιδήποτε πέραν των τετριμμένων κοινοτοπιών.
Και για τους γνωστούς λόγους: θα ήταν περίεργο αν και οι 27 χώρες-μέλη δεν είχαν διαφορετικές προσεγγίσεις, λόγω της διαφορετικής ιστορίας και της γεωγραφικής τους θέσης.
Η Πολωνία, για παράδειγμα, και τα κράτη της Βαλτικής ζητούν τη λήψη σκληρών μέτρων κατά της Ρωσίας, άποψη που βρίσκει σύμφωνη τη Σουηδία και τη Βρετανία, ο υπουργός Εξωτερικών της οποίας μίλησε για τη δημιουργία ενός όσο γίνεται πιο ευρέως συνασπισμού κατά της ρωσικής "επιθετικότητας".
Η Γερμανία επιθυμεί να παραμείνουν ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας με τη Ρωσία και κάποιοι κυνικοί θα μπορούσαν να πουν ότι το κάνει αυτό γιατί ανησυχεί περισσότερο για τις ανάγκες που έχει η ίδια σε πετρέλαιο παρά για την εθνική κυριαρχία των χωρών του Καυκάσου.
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, διαβεβαιώνει, πάλι, τους ομολόγους του στην κοινότητα πως διατηρεί προσωπική σχέση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και μπορεί έτσι να "στρώσει" τα πράγματα.
Tι μπορεί επομένως να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Τι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της Δευτέρας;
Δεν αναμένεται να διακοπούν οι σχέσεις με τη Ρωσία, αλλά μπορεί να μπουν στον πάγο οι διαπραγματεύσεις, που άρχισαν τον Ιούλιο, για μία νέα στρατηγική συμφωνία ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία. Άλλωστε, και η Βορειοτλαντική Συμμαχία έχει κάνει κάτι ανάλογο με το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ρωσίας.
Μεταξύ των πιθανών κυρώσεων είναι επίσης η επιβολή περιορισμών στα ταξίδια των Ρώσων στην Ευρώπη, ενώ ένα άλλο μέτρο που ακούγεται, να μην επιτραπεί δηλαδή η ένταξη της Ρωσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, θ' αφήσει μάλλον αδιάφορη τη Μόσχα η οποία είναι ούτως ή άλλως διχασμένη στο θέμα αυτό.
Πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι πολλά θα άλλαζαν αν η Ευρωπαϊκή Ένωση λάμβανε μέτρα για να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας. Η Μόσχα έχει καταφέρει, σχετικά εύκολα, να διχάσει την Κοινότητα, προτείνοντας τη σύναψη διμερών συμφωνιών. Η επίτευξη μιας κοινής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ενέργειας είναι δύσκολη αλλά όχι αδύνατη. Η κρίση στον Καύκασο θα μπορούσε να επιταχύνει τις προσπάθειες για την εξεύρεση εναλλακτικών προμηθευτών και νέων πηγών ενέργειας.
Πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ιταλία και η Γερμανία, εξετάζουν εκ νέου τη στάση τους στο θέμα της πυρηνικής ενέργειας. Γιατί γεγονός παραμένει ότι το 70% των κερδών της Γκαζπρομ προέρχεται από τις πωλήσεις της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό δείχνει πως η Ρωσία χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο ίσως απ'όσο χρειάζεται η Ευρώπη τη Ρωσία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου