Αοπλοι µπροστά στην ανεργία
Εφόσον η νέα νοµοθεσία για το ασφαλιστικό σύστηµα τελικά πέρασε στη Βουλή, πράγµα που δεν ήταν δεδοµένο, το ζήτηµα τώρα είναι να συµβάλει στο σηµαντικό µέρος που της αναλογεί ώστε να µειωθούν δραστικά τα δηµόσια ελλείµµατα τα αµέσως επόµενα χρόνια. Γι’ αυτό τον λόγο προ πάντων την προώθησε η κυβέρνηση επειγόντως. Ταυτόχρονα ήθελε να στείλει ένα σήµα προς τις αγορές, όπου αναγκαστικά θα στραφεί ξανά για δανεισµό σε δύο χρόνια: ότι ανακόπηκε η δυναµική που οδηγούσε τη δαπάνη για συντάξεις στη χώρα µας από ένα υψηλό 12% του ΑΕΠ σήµερα σε ένα εξωφρενικό 25% το 2050, δηλαδή στην κατάρρευση του όλου συστήµατος πολύ νωρίτερα.
Επιτακτικές ανάγκες αναµφίβολα και οι δύο στην κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, δεν συγκροτούσαν ωστόσο τη ριζική ασφαλιστική µεταρρύθµιση που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία: πλήρης ισονοµία δεν καθιερώνεται, η αλληλεγγύη προς τους ασθενέστερους και τις επόµενες γενιές έµεινε λειψή, δεν ενθαρρύνεται η νόµιµη απασχόληση µε αποτελεσµατικά µέτρα που θα εξάλειφαν την εκτεταµένη εισφοροδιαφυγή, τη µεγαλύτερη πληγή του συστήµατος. Τόσο βιαστικά συντάχθηκαν, συζητήθηκαν, τροποποιήθηκαν τα δύο ασφαλιστικά νοµοσχέδια, ψηφίστηκε το γενικό και έπεται του Δηµοσίου, που ελάχιστα πρόλαβαν να ενηµερωθούν οι ενδιαφερόµενοι, δηλαδή όλος ο πληθυσµός, καθόλου να συµµετάσχουν στη διαµόρφωση ενός βιώσιµου συστήµατος, να συνοµολογήσουν εντέλει ένα νέο κοινωνικό συµβόλαιο, µεταξύ τους και µε το κράτος. Σε διαπραγµάτευση µε συνδικαλιστικούς εκπροσώπους τέθηκαν επιµέρους προνόµια, για να περικοπούν τελικά κατά το µεγαλύτερο µέρος απότοµα, όχι επειδή ήθελε η κυβέρνηση αλλά λόγω των εξωτερικών πιέσεων που δέχεται. Κραυγαλέο παράδειγµα η πρόωρη σύνταξη των δηµοσίων υπαλλήλων µητέρων, που µέχρι χθες ακόµη παιζόταν να παραταθεί κι άλλο: ένα προνόµιο που αγνοούν οι ασφαλισµένες του ιδιωτικού τοµέα, υποχρεωµένες να εργάζονται, συχνά πιο σκληρά, δεκαπέντε χρόνια περισσότερο ώσπου να αποκτήσουν το δικαίωµα να βγουν στη σύνταξη.
Το θέµα εποµένως θα πρέπει να ξανανοίξει, όχι για να αποκατασταθούν οι παλιές αδικίες και ανορθολογισµοί, όπως υπαινίσσονταν διάφοροι στη Βουλή, αλλά αντίθετα, για να πάµε σε ένα σύστηµα πιο αλληλέγγυο, ενιαίο και βιώσιµο, που να το δεχτεί και να το στηρίξει η κοινωνία, µε αφετηρία τις επώδυνες τωρινές περικοπές που άρχισαν πάντως να περιορίζουν τις ανισότητες. Στο µεταξύ όµως επιβάλλεται άλλη προτεραιότητα: η ανερχόµενη ανεργία, επίσηµα καταγεγραµµένη στο 11,7% ήδη, 22,3% στις ηλικίες 15-29 ετών, µε όλες τις προβλέψεις να την ανεβάζουν υψηλότερα του χρόνου.
Στον νόµο για το Ασφαλιστικό ενσωµατώθηκε ένα άρθρο (το 74) το οποίο αλλάζει βασικές εργασιακές ρυθµίσεις. Οι δύο αλλαγές που επιχειρούνται εκεί υποδείχθηκαν για να ενισχύσουν την απασχόληση: µειώνεται το κόστος των απολύσεων (η αποζηµίωση που δικαιούνται οι εργαζόµενοι) για να προσλαµβάνει πιο εύκολα ο εργοδότης, χωρίς να φοβάται πόσα θα πληρώσει για να ελαττώσει πάλι το προσωπικό του όταν πέσουν οι δουλειές. Και ο κατώτατος µισθός µειώνεται στο 84% του οριζόµενου από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύµβαση Εργασίας για εργαζοµένους 18-25 ετών µε τις ασφαλιστικές τους εισφορές να επιχορηγούνται από τον ΟΑΕΔ (αν θα έχει να δίνει), στο 70% στις ηλικίες 15-18 για έναν χρόνο µαθητείας, ως κίνητρο για να προσλάβουν οι επιχειρήσεις περισσότερους νέους. Είναι όµως αµφίβολο τι θα αποδώσουν δύο αποκοµµένα µέτρα. Ακόµη και σε συνθήκες οµαλές οι φθηνότερες απολύσεις θα χρειάζονταν χρόνο για να παρακινήσουν τυχόν σε προσλήψεις, πόσω µάλλον στην ύφεση. Στη δε παρέµβαση στον µισθό των νέων παραβλέπεται πόσο πολλοί ήδη εργάζονται µε πολύ χαµηλές αµοιβές, εκτός νόµου και ανασφάλιστοι, γιατί αλλιώς δεν βρίσκουν καθόλου δουλειά.
Στην πρόσφατη ετήσια έκθεση για την απασχόληση ο ΟΟΣΑ παρουσιάζει τη µεγάλη άνοδο της ανεργίας – 17 εκατοµµύρια – αφότου ξέσπασε η κρίση και τις πολιτικές που ακολουθούνται στις διάφορες χώρες. Εντυπωσιακή εξαίρεση είναι η Γερµανία, όπου η ανεργία δεν ανέβηκε µεταξύ Δεκεµβρίου 2007 και Μαρτίου 2010, αντίθετα υποχώρησε ελαφρά, µολονότι το ΑΕΠ έπεσε 5,5% πέρυσι. Εξηγείται όµως. Οι πολλές οργανωµένες επιχειρήσεις εκεί επενδύουν στην κατάρτιση των εργαζοµένων τους, άρα δεν τις συµφέρει να τους χάσουν. Επιπλέον, εργοδότες και συνδικάτα είχαν συµφωνήσει από παλιά την «περικοµµένη εργασία», λιγότερες ώρες αλλά µε περιορισµένη εισοδηµατική απώλεια, καθώς πλήρωναν εισφορές για να καλυφθεί σηµαντικό µέρος του µισθού.
Επιχειρηµατικά σχέδια που να βασίζονται αντίστοιχα στους εργαζοµένους εδώ δυστυχώς δεν βλέπουµε, ούτε κάποιο αποτέλεσµα για την απασχόληση από τις συζητήσεις εργοδοτών και ΓΣΕΕ µήνες τώρα. Οσο δε για το καλό νέο από το κράτος, ότι µειώθηκε το έλλειµµα στο µισό το πρώτο εξάµηνο κατά 8,2 δισ., τα 2,4 δισ. ήταν µείωση επενδύσεων...
ΤΟ «ΕΛΛΕΙΜΜΑ»
Δεν ενθαρρύνεται η νόµιµη απασχόληση µε αποτελεσµατικά µέτρα που θα εξάλειφαν την εκτεταµένη εισφοροδιαφυγή, τη µεγαλύτερη πληγή του συστήµατος
Εφόσον η νέα νοµοθεσία για το ασφαλιστικό σύστηµα τελικά πέρασε στη Βουλή, πράγµα που δεν ήταν δεδοµένο, το ζήτηµα τώρα είναι να συµβάλει στο σηµαντικό µέρος που της αναλογεί ώστε να µειωθούν δραστικά τα δηµόσια ελλείµµατα τα αµέσως επόµενα χρόνια. Γι’ αυτό τον λόγο προ πάντων την προώθησε η κυβέρνηση επειγόντως. Ταυτόχρονα ήθελε να στείλει ένα σήµα προς τις αγορές, όπου αναγκαστικά θα στραφεί ξανά για δανεισµό σε δύο χρόνια: ότι ανακόπηκε η δυναµική που οδηγούσε τη δαπάνη για συντάξεις στη χώρα µας από ένα υψηλό 12% του ΑΕΠ σήµερα σε ένα εξωφρενικό 25% το 2050, δηλαδή στην κατάρρευση του όλου συστήµατος πολύ νωρίτερα.
Επιτακτικές ανάγκες αναµφίβολα και οι δύο στην κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, δεν συγκροτούσαν ωστόσο τη ριζική ασφαλιστική µεταρρύθµιση που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία: πλήρης ισονοµία δεν καθιερώνεται, η αλληλεγγύη προς τους ασθενέστερους και τις επόµενες γενιές έµεινε λειψή, δεν ενθαρρύνεται η νόµιµη απασχόληση µε αποτελεσµατικά µέτρα που θα εξάλειφαν την εκτεταµένη εισφοροδιαφυγή, τη µεγαλύτερη πληγή του συστήµατος. Τόσο βιαστικά συντάχθηκαν, συζητήθηκαν, τροποποιήθηκαν τα δύο ασφαλιστικά νοµοσχέδια, ψηφίστηκε το γενικό και έπεται του Δηµοσίου, που ελάχιστα πρόλαβαν να ενηµερωθούν οι ενδιαφερόµενοι, δηλαδή όλος ο πληθυσµός, καθόλου να συµµετάσχουν στη διαµόρφωση ενός βιώσιµου συστήµατος, να συνοµολογήσουν εντέλει ένα νέο κοινωνικό συµβόλαιο, µεταξύ τους και µε το κράτος. Σε διαπραγµάτευση µε συνδικαλιστικούς εκπροσώπους τέθηκαν επιµέρους προνόµια, για να περικοπούν τελικά κατά το µεγαλύτερο µέρος απότοµα, όχι επειδή ήθελε η κυβέρνηση αλλά λόγω των εξωτερικών πιέσεων που δέχεται. Κραυγαλέο παράδειγµα η πρόωρη σύνταξη των δηµοσίων υπαλλήλων µητέρων, που µέχρι χθες ακόµη παιζόταν να παραταθεί κι άλλο: ένα προνόµιο που αγνοούν οι ασφαλισµένες του ιδιωτικού τοµέα, υποχρεωµένες να εργάζονται, συχνά πιο σκληρά, δεκαπέντε χρόνια περισσότερο ώσπου να αποκτήσουν το δικαίωµα να βγουν στη σύνταξη.
Το θέµα εποµένως θα πρέπει να ξανανοίξει, όχι για να αποκατασταθούν οι παλιές αδικίες και ανορθολογισµοί, όπως υπαινίσσονταν διάφοροι στη Βουλή, αλλά αντίθετα, για να πάµε σε ένα σύστηµα πιο αλληλέγγυο, ενιαίο και βιώσιµο, που να το δεχτεί και να το στηρίξει η κοινωνία, µε αφετηρία τις επώδυνες τωρινές περικοπές που άρχισαν πάντως να περιορίζουν τις ανισότητες. Στο µεταξύ όµως επιβάλλεται άλλη προτεραιότητα: η ανερχόµενη ανεργία, επίσηµα καταγεγραµµένη στο 11,7% ήδη, 22,3% στις ηλικίες 15-29 ετών, µε όλες τις προβλέψεις να την ανεβάζουν υψηλότερα του χρόνου.
Στον νόµο για το Ασφαλιστικό ενσωµατώθηκε ένα άρθρο (το 74) το οποίο αλλάζει βασικές εργασιακές ρυθµίσεις. Οι δύο αλλαγές που επιχειρούνται εκεί υποδείχθηκαν για να ενισχύσουν την απασχόληση: µειώνεται το κόστος των απολύσεων (η αποζηµίωση που δικαιούνται οι εργαζόµενοι) για να προσλαµβάνει πιο εύκολα ο εργοδότης, χωρίς να φοβάται πόσα θα πληρώσει για να ελαττώσει πάλι το προσωπικό του όταν πέσουν οι δουλειές. Και ο κατώτατος µισθός µειώνεται στο 84% του οριζόµενου από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύµβαση Εργασίας για εργαζοµένους 18-25 ετών µε τις ασφαλιστικές τους εισφορές να επιχορηγούνται από τον ΟΑΕΔ (αν θα έχει να δίνει), στο 70% στις ηλικίες 15-18 για έναν χρόνο µαθητείας, ως κίνητρο για να προσλάβουν οι επιχειρήσεις περισσότερους νέους. Είναι όµως αµφίβολο τι θα αποδώσουν δύο αποκοµµένα µέτρα. Ακόµη και σε συνθήκες οµαλές οι φθηνότερες απολύσεις θα χρειάζονταν χρόνο για να παρακινήσουν τυχόν σε προσλήψεις, πόσω µάλλον στην ύφεση. Στη δε παρέµβαση στον µισθό των νέων παραβλέπεται πόσο πολλοί ήδη εργάζονται µε πολύ χαµηλές αµοιβές, εκτός νόµου και ανασφάλιστοι, γιατί αλλιώς δεν βρίσκουν καθόλου δουλειά.
Στην πρόσφατη ετήσια έκθεση για την απασχόληση ο ΟΟΣΑ παρουσιάζει τη µεγάλη άνοδο της ανεργίας – 17 εκατοµµύρια – αφότου ξέσπασε η κρίση και τις πολιτικές που ακολουθούνται στις διάφορες χώρες. Εντυπωσιακή εξαίρεση είναι η Γερµανία, όπου η ανεργία δεν ανέβηκε µεταξύ Δεκεµβρίου 2007 και Μαρτίου 2010, αντίθετα υποχώρησε ελαφρά, µολονότι το ΑΕΠ έπεσε 5,5% πέρυσι. Εξηγείται όµως. Οι πολλές οργανωµένες επιχειρήσεις εκεί επενδύουν στην κατάρτιση των εργαζοµένων τους, άρα δεν τις συµφέρει να τους χάσουν. Επιπλέον, εργοδότες και συνδικάτα είχαν συµφωνήσει από παλιά την «περικοµµένη εργασία», λιγότερες ώρες αλλά µε περιορισµένη εισοδηµατική απώλεια, καθώς πλήρωναν εισφορές για να καλυφθεί σηµαντικό µέρος του µισθού.
Επιχειρηµατικά σχέδια που να βασίζονται αντίστοιχα στους εργαζοµένους εδώ δυστυχώς δεν βλέπουµε, ούτε κάποιο αποτέλεσµα για την απασχόληση από τις συζητήσεις εργοδοτών και ΓΣΕΕ µήνες τώρα. Οσο δε για το καλό νέο από το κράτος, ότι µειώθηκε το έλλειµµα στο µισό το πρώτο εξάµηνο κατά 8,2 δισ., τα 2,4 δισ. ήταν µείωση επενδύσεων...
ΤΟ «ΕΛΛΕΙΜΜΑ»
Δεν ενθαρρύνεται η νόµιµη απασχόληση µε αποτελεσµατικά µέτρα που θα εξάλειφαν την εκτεταµένη εισφοροδιαφυγή, τη µεγαλύτερη πληγή του συστήµατος
Ελίζας Παπαδάκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου